29.7.2008 | 16:35
Hugleišingar um laufblaš sem breyttist ķ stjörnužoku
Nś hefur kenningin um Miklahvell veriš tekin sem sjįlfsagšur hlutur ķ žó nokkuš langan tķma. Žaš eru žó til stjörnufręšingar og alheimsfręšingar sem halda žvķ fram aš eitthvaš sé bogiš viš žessa kenningu.
Žeir sömu vķsindamenn hallast frekar aš žvķ aš alheimurinn sé mun eldri og aš hann sé ķ raun stöšugt aš verša til og eyšast į sama tķma. Žannig hverfa sólkerfi af sjónarsvišinu en nż myndast ķ stašinn. Į heildina litiš vęri alheimurinn stöšugur- eša steady state žótt einstaka stjörnur "deyi" og nżjar myndist.
Nś er ég ekki nógu fęr ķ stęršfręši til žess aš geta tjįš žessar hugmyndir į stęršfręšilegan hįtt. Né get ég heldur skoriš śr um gildi žeirra. Ég gęti kannski samiš snoturt ljóš til aš lżsa žessu ķ stašinn. En eitt er ljóst. Nįttśrulögmįlin svoköllušu gilda um allan alheiminn eins og Newton sagši - žaš er einhvers konar alheimslögmįl eša sumir segja alheimsmešvitund sem tengir alla hluta alheimsins saman. Viš sem manneskjur erum hluti af ęvintżri sem er svo miklu stęrra og stórkostlegra en viš sjįlf. Ef viš getum uppgötvaš žetta ęvintżri og fundiš til barnslegrar gleši yfir žvķ aš vera hluti af jafn stórkostlegri veröld, žį eigum viš möguleika į žvķ aš finna sanna hamingju sem er ekki hįš ytri ašstęšum (sem eru sķfellt aš breytast).
Albert Einstein vissi aš žaš er regla eša lögmįl ķ alheiminum. Hann gekk strax śt frį lögmįlinu sem gefnu og žannig komst hann aš nišurstöšunni um afstęšiskenninguna. Ef viš fikrum okkur įfram eftir lögmįlunum eša stęršfręšijöfnunum žį getum viš nįlgast hinn fagra kjarna alheimsins. Vegna žess aš stęršfręši er fögur. Hugsum okkur t.d. aš viš finnum stęršfręšijöfnu sem lżsir laufblaši. Laufblašinu er nįkvęmlega lżst, bęši innri og ytri gerš žess, svo og lķfinu sem ķ žvķ bżr. En stęršfręši okkar er enn ófullkomin. Viš getum ekki lżst einu laufblaši meš stęršfręšijöfnum, hvaš žį heilu tré, eša skóginum öllum.
Nś er žaš augljóst mįl aš ķ laufblašinu er fólgin orka og skv. ešlisfręšinni žį varšveitist orkan alltaf, hśn breytir einungis um form. Žannig aš žegar laufblašiš deyr žį varšveitist orka žess en breytir um form. Eitt laufblaš getur žannig fariš ķ hringrįs og oršiš sķšar hluti af fjarlęgri stjörnužoku, į mešan minningin um laufblašiš sem eitt sinn var hluti af tré, varšveitist ķ sameiginlegu minni alheimsins.
Og lokapunktur varšandi žetta sameiginlega minni. Skv. strengjakenningunni į efni sem fer inn ķ svarthol ekki aš eyšast, heldur breytist žaš ķ strengi, og strengirnir hafa minni žannig aš efniš hefur minni ķ sjįlfu sér. Stóllinn man aš hann er stóll, og leitar aftur ķ sama form stólsins. Žaš er eins gott aš hann gerir žaš vegna žess aš ég sit ķ honum. Eitthvaš inni ķ sjįlfri mér, köllum žaš gen eša DNA, man aš ég er ég. Spurningin um alheimsminni er hins vegar flókin bęši heimspekilega og trśarlega. En vęri žaš ekki stórkostlegt ef lķf og saga okkar allra, myndi varšveitast sem hluti af minni alheimsins. Žį vęrum viš a.m.k. ķ žeim skilningi eilķf, hvernig sem viš annars skilgreinum eilķfšina.
Bloggar | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)
28.7.2008 | 11:34
Virkjanir ķ nešri hluta Žjórsįr - sendiš inn athugasemdir strax!
Nś hefur ašalsskipulag Flóahrepps veriš auglżst og frestur til aš skila inn athugasemdum viš skipulagiš er föstudagurinn 1.įgśst 2008. Žetta ašalskipulag gerir m.a. rįš fyrir virkjun viš Urrišafoss auk żmissa annarra nįttśruspjalla. Verši virkjanir ķ nešri hluta Žjórsįr aš veruleika mun Urrišafoss hverfa og vatnasviš Žjórsįr verša fyrir umtalsveršu tjóni.
Allir sem vettlingi geta valdiš eru hvattir til aš senda inn athugasemdir, sjį bréf sem hęgt er aš senda inn į vefslóšinni: www.thjorsa.com Einnig er enska śtgįfu af bréfinu aš finna į www.nature.is žannig aš nś er um aš gera aš senda bréfiš til vina og vandamanna erlendis. Viš skulum öll sameinast um aš bjarga Urrišafossi og Žjórsį! Lįtum bošskapinn berast!
Allir eru ennfremur hvattir til aš skrifa bréf frį eigin brjósti og senda žau til Flóahrepps, 801 Selfossi, en įgętt er žó aš lesa bréfiš į www.thjorsa.com fyrst til aš fį hugmynd um hvaš mįliš snżst.
Verndum Žjórsį!
Bloggar | Slóš | Facebook | Athugasemdir (12)
26.7.2008 | 23:58
Aš feršast ķ draumum - hugleišing um žaš sem er ekki
Ég er mjög lįnsöm aš dreyma oft aš ég sé aš feršast um hina ótrślegustu staši. Jafnvel žótt aš ég sé kyrr heima hjį mér getur mig dreymt stórkostlegustu drauma sem hęgt er aš hugsa sér.
Einu sinni dreymdi mig aš ég var į flugi yfir Vestfjöršum og lenti į Ķsafirši. Ég sį allan fjallahringinn og žvķlķkt śtsżni.
Einnig hefur mig dreymt heilu heimana sem ég get ekki lżst meš oršum, en stórkostlegasti draumur sem mig hefur dreymt var feršalag um sjįlfan himingeiminn žar sem ég sį hnetti og stjörnužokur ķ ótrślega fallegum litum.
En sķšan vakna ég alltaf į morgnana inn ķ sama grįa hversdagsleikann, vekjaraklukkan į sķnum staš og gömlu sokkarnir į gólfinu, en sumar myndir śr draumunum varšveitast samt ķ hugskoti mķnu og gefa lķfi mķnu aukiš gildi.
Žaš merkilegasta viš alheiminn er ljósiš og ef viš vissum ķ raun og veru hvaš ljós er, žį myndum viš geta svaraš grundvallarspurningum alheimsins. Ljósiš er bęši skammtar og bylgjur en žaš er svo miklu meira en žaš. Kannski eiga kjarnešlisfręšingarnir ķ CERN eftir aš uppgötva eitthvaš meira um ešli ljóssins en žó er ég ekki viss. Smęttunarašferšum raunvķsindanna eru įkvešnar skoršur settar.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 23:59 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (6)
26.7.2008 | 17:27
Eru nżfrjįlshyggjumenn aš reyna aš rśsta landbśnašinum?
Mér lķst ekki sérstaklega vel į žessar Doha-višręšur og žęr tillögur sem žar eru til umręšu. Žetta hljómar alltof mikiš eins og nżfrjįlshyggju-hagfręšingar af Chicago - Friedman skólanum séu aš reyna aš rśsta stušningi viš landbśnaš um allan heim.
Žessir Friedman ofur-hagfręšingar halda jś aš frjįlst flęši vara og óheftur markašur sé lausn allra vandamįla og aš einhvers konar töfrar geri žaš aš verkum aš betri hagsęld skapist fįi markašurinn aš rįša veršmyndun og inn- og śtflutningi.
Ķ grein ķ nżjasta hefti New Scientist kemur fram mjög beitt gagnrżni į žessa Friedman hagfręšinga. Žar er sagt aš markašurinn leitist hreint ekki viš aš nį jafnvęgi eins og Friedman hélt fram, heldur žróist heimsmarkašurinn alltaf til meira og meira ójafnvęgis. New Scientist fullyršir aš hagfręšikenningar Chicago skólans og Friedmanistanna séu ofureinföldun og bull.
Ég óttast žvķ hvaš veršur um ķslenskan landbśnaš ef žaš į aš fara aš rķfa nišur styrkjakerfiš og afnema innflutningstolla. Ég hef ekki žessa Friedmanķsku bókstafstrś į markašnum.
Ég vona žvķ innilega aš žaš nįist EKKI samningar ķ DOHA og aš menn fari žašan ķ fśssi žannig aš žaš gefist rįšrśm til žess aš hugsa og skipuleggja hlutina betur, einnig hér heima į Ķslandi.
Markašurinn hefur ekki virkaš ķ Chile, Bólivķu, Póllandi, Rśsslandi fram aš žessu og nśna er markašurinn ekki aš virka fyrir Bandarķkjamenn sjįlfa (né Ķslendinga ef śt ķ žaš er fariš). Hagfręšilķkönin eru of ófullkomin segja sérfręšingar New Scientist en Friedmanistar og Nżfrjįlshyggju bókstafstrśarmenn rįša greinilega ennžį yfir World Trade Organisation.
Ég myndi ķ sporum ķslenskra stjórnvalda fara varlega og treysta engu.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 17:29 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)
25.7.2008 | 22:44
Hvaš er aš gerast viš Žjórsį og ķ heiminum almennt?
Stundum spyr ég sjįlfa mig žeirrar spurningar hvort aš žeir sem lifa og hręrast ķ heimi fjölmišla og sjónvarps hugsi eina einustu sjįlfstęša hugsun? Žaš er svo aušvelt aš gleyma sér ķ oršręšunni, textaflęšinu og lįta mata sig af upplifunum og hugsunum sem strangt tiltekiš eru tilbśnar af fjölmišlum en ekki raunverulegar. Žeir sem eru mestir sjónvarpsfķklar tala um sjónvarpiš og leikara ķ bķómyndum eins og žeir séu fjölskyldumešlimir og sjónvarpiš sé raunveruleikinn. EN žvķ mišur er oršręša fjölmišla ekki žaš sama og raunveruleikinn.
Fjölmišlar hafa t.d. mjög lķtiš lżst žvķ hvaš er aš gerast ķ raun og veru ķ tengslum viš virkjanir ķ nešri hluta Žjórsįr. Umfang og dżpt uppistöšulóna er mun meiri en flestir fjölmišlamenn gera sér grein fyrir og įtökin vegna virkjananna eru mun djśpstęšari en fjölmišlar hafa lżst. Landeigendur hafa höfšaš mįl og stór hluti landeigenda er į móti virkjunum. Mér finnst fjölmišlar ekki vera aš standa sig varšandi fréttaflutning af žvķ sem er RAUNVERULEGA aš gerast viš Žjórsį.
Enda eru fjölmišlar ekki sérstaklega fęrir ķ žvķ aš flytja fréttir af raunveruleikanum. Ég bendi žeim sem vilja vita hvaš er raunverulega aš gerast ķ veröldinni ķ dag į aš lesa bók sem heitir "The Shock Doctrine" eftir Naomi Klein. Hrollvekjandi en žvķ mišur alltof sönn lesning. Skyldi Žorgeršur Katrķn hafa lesiš bókina? Ef ekki, žį er ég tilbśin aš lįna henni eintak.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 22:49 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)
18.7.2008 | 01:13
Hvaš vita Masai menn sem viš vitum ekki?
Masai mennirnir į Masai Mara heimasvęšinu ķ Kenya vita aš eitthvaš mikiš er aš ķ nįttśrunni. Žeir sjį aš snjórinn į Kilimanjaro er aš brįšna, gróšurbeltin er aš fęrast til, žurrkatķmabilin eru aš lengjast og śrkoman į regntķmanum er aš verša ofsafengnari en įšur. Masai mennirnir žurfa engar nišurstöšur vķsindamanna til žess aš vita aš ef žurrkarnir halda įfram, munu hjaršir af sebrahestum og antilópum hverfa og ljónin verša matarlaus. Ef einhverjir eru sérfręšingar ķ ljónum, žį eru žaš Masai menn. Og ljónin borša sebrahesta og antķlópur, en kannski ekki mikiš lengur.
Lķfrķki Masai Mara svęšisins er ógnaš af loftslagsbreytingum sem eru ekki Afrķkubśum aš kenna. Žaš eru rķku išnašaržjóširnar ķ noršri sem hafa losaš gróšurhśsalofttegundir frį kolaorkuverum og įlverum sem eru aš valda žvķ aš vešurfar Afrķku er aš breytast. Masai mennirnir hafa įhyggjur og žeir óska žess aš hvķtu mennirnir geri eitthvaš, eins og aš draga śr losuninni og minnka eyšslu og gręšgi. En nżlendužjóširnar, rķkustu žjóšir heimsins eru ekki aš hlusta og Masai mennirnir óttast aš dżrahjarširnar verši horfnar af sjónarsvišinu eftir nokkra įratugi. Žį verša ekki lengur neinar dżralķfsmyndir frį Serengeti eša Masai Mara ķ sjónvarpinu, heldur einungis myndir af įlverksmišjum og kolahérušum ķ Kķna.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 07:05 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (6)
16.7.2008 | 23:42
Sķšasta rśssakeisara minnst
Žessa dagana minnast menn ķ Rśsslandi Nikulįsar II rśssakeisara og fjölskyldu hans, en keisarafjölskyldan var tekin af lķfi ķ Jekaterķnburg aš morgni hins 17.jślķ įriš 1918. Um hryllilegan glęp var aš ręša enda var keisarinn bśinn aš afsala sér völdum löngu įšur.
Nikulįs II var rólegur og ljśfmannlegur mašur sem ekki kunni viš aš beita grimmd. En žegar hann afsalaši sér völdum skapašist mikiš valdatóm, sem boshevikar meš Trotskż ķ fylkingarbrjósti (vegna žess aš Lenķn var ķ Finnlandi, en ekki ķ Rśsslandi) notušu til aš nį völdum.
Enginn spįši stjórn boshevika löngum lķfdögum, en meš haršfylgi og meš žvķ aš beita ómęldri grimmd tókst bolshevikum og sķšar kommśnistaflokki Rśsslands aš halda völdum allt til įrsins 1991.
En žrįtt fyrir aš kommśnistar hafi reynt aš afmį bęši trśarbrögš og allt sem tengdist keisaranum, er ljóst aš mörgum Rśssum žykir vęnt um rśssnesku rétttrśnašarkirkjuna svo og um sögu og menningu keisaradęmisins.
Į dögum Jaroslavs sem sagt er frį ķ Nestorskrónķkunni, er sagt aš um allt Rśssland hafi veriš hvķtir kirkjuturnar. Fęstir vita aš Rśssar eiga forn mišaldahandrit sem jafnast aš nokkru leyti į viš Ķslendingasögurnar eins og t.d. Slovo o polku Igorevi eša Ķgorskvišu sem hefur veriš žżdd į ķslensku af Įrna Bergmann.
Žannig er menning Rśssa, mun eldri og margbrotnari en margir vesturlandabśar gera sér almennt grein fyrir.En viš skulum minnast rśssnesku keisarafjölskyldunnar og allra žeirra 30 - 70 milljóna Rśssa sem létu lķfiš ķ tilraun kommśnismans til aš skapa betri heim.
Bloggar | Slóš | Facebook | Athugasemdir (4)
12.7.2008 | 20:58
Ég fyrirgef žér, virkjanasinni!
Ég fyrirgef hér meš öllum žeim sem vilja eyšileggja nįttśru Ķslands, en lżsi žvķ jafnframt yfir aš ég tel aš žeir hafi algjörlega rangt fyrir sér og sżni meš atferli sķnu aš žeir eru ķ hugarįstandi gręšginnar sem er varasamt hugarįstand (state of greed).
Ég fyrirgef vegna žess aš ég vil ekki upplifa neikvęšar tilfinningar eins og reiši og hatur innra meš sjįlfri mér og ég vil heldur ekki telja sjįlfa mig vera handhafa hins eina endanlega sannleika.
Ég tel žį sem vilja eyšileggja nįttśru Ķslands haldna gešröskunum sem eiga sér djśpar rętur ķ sameiginlegri mešvitund žjóšarinnar. Virkjanafķknin er birtingarform įkvešins brjįlęšis sem liggur ķ neikvęšu hugarįstandi gręšginnar, reišinnar, valdafķkninnar og mikilmennskubrjįlęšis.
Ég biš fyrir žvķ aš sameiginleg vitund žjóšarinnar vaxi og žroskist žannig aš sameiginlega įttum viš okkur į žvķ aš viš höfum veriš aš gera rangt. Ég biš žess aš Frišrik Sophusson og Geir Haarde komist ķ tengsl viš sjįlfa sig og komist yfir sķnar neikvęšu hugsanir og uppgötvi sannleikann innra meš sjįlfum sér.
Ég į enga óvini, - en ég er ósammįla žeim sem eyšileggja nįttśru heimsins. Ég er ekki betri en žeir, en ég er ósammįla. Ég geng um žessa veröld ķ friši en ég mótmęli samt eyšileggingunni į nįttśru heimsins.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 20:59 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (20)
11.7.2008 | 00:37
Aš vakna til vitundar um hiš raunverulega sjįlf
Lķtil börn lęra fljótt aš segja ég og mķn og mitt. Žau grįta ef leikföng eru tekin af žeim af žvķ aš žau sjį leikföngin sem hluta af sjįlfum sér, hluta af sjįlfinu eša egoinu.
Žaš furšulega er aš fulloršiš fólk skilgreinir sjįlft sig einnig eftir stöšu og eignastöšu. Fólk segir: ég er bankamašur eša ég er milljónamęringur og žar meš er žaš bśiš aš skilgreina sjįlft sig og styrkja sjįlfiš eša egoiš. Ef fólk sišan missir starf heldur žaš aš žaš sé aš missa hluta af sjįlfu sér en žaš er misskilningur.
Žaš er hollt aš gera sér grein fyrir žvķ aš allir hlutir undir sólinni eru hverfulir og moldin eignast aš lokum allt. Ķ žessu felst aš viš veršum sem manneskjur aš sętta okkur viš missinn, - viš missum vini og ęttingja og aš lokum missum viš žennan heim žegar viš deyjum.
Hugsanaflęšiš tekur enda en ķ öllum trśarbrögšum er gert rįš fyrir sįl, karma eša bśddaešli sem heldur įfram aš vera til yfir į nęsta tilverustig. Semsagt, žótt žś missir alla veröldina žį glatar žś ekki sjįlfum žér. Žetta fatta margir einungis į sķšustu mķnśtum ęvinnar.
Žess vegna er hollt aš hugsa um ašra og gefa bęši af sjįlfum sér, tķma sķnum og gefa jafnvel efnislegar gjafir viš żmis tękifęri eša af tilefnislausu.
Viiš erum ekki žaš sem viš eigum, - viš erum óendanlega djśpar og merkilegar lķfverur og ķ okkur bżr andi eša spirit sem er hluti af sameiginlegri mešvitund alheimsins. Alheimurinn hefur minni og hann gleymir engu og aš einhverju leyti erum viš hluti af alheimsmešvitundinni sem er ķ einhverjum skilningi mešvitund Gušs, eša lögmįliš, eša Bśddaešliš eša uppljómunin sem einungis hlotnast žeim sem glatar öllum heiminum, en eignast eilķft lķf.
Minnist žess aš Lótusblómiš vex upp śr drullugri tjörn og blómstrar drifhvķtt eins og engill himinsins.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 00:39 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (2)
10.7.2008 | 13:21
Žyrlaš upp moldvišri
Nś er svo komiš aš sumsstašar į Ķslandi er ekki lengur hęgt aš pissa į bakviš stein įn žess aš eiga žaš į hęttu aš žyrla meš aušmenn fljśgi yfir og grķpi mann glóšvolgan. Aušmenn fara nś um sveitir og almenninga į žyrlum og fara mikinn.
Um daginn var ég stödd viš Gullfoss įsamt hundrušum feršafólks. Vešriš var gott og regnbogi var yfir fossinum...EN... žaš sveimaši risastór žyrla eins og vofandi fiskifluga yfir fossinum og olli žvķlķkri hįvašamengun aš margir tóku fyrir eyrun.
Žetta var sjįlfsagt aušmašur aš skoša fossinn, og aš sjįlfsögšu gat hann ekki umgengist pöpulinn į jöršu nišri heldur varš aš virša herlegheitin fyrir sér śr lofti.
Į Žingvöllum nota menn žyrlur til žess aš komast ķ og śr sumarhśsum meš tilheyrandi lįtum og yfirgangi.
Og Yfirgangur - er žaš ekki rétta oršiš yfir žetta hįtterni. Hinir nżrķku aušmenn Ķslands eru aš sżna öllum öšrum beina fyrirlitningu meš žvķ aš segja - sko ég į helling af pening en žiš eigiš ekkert. Žetta er hlįlegt ķ ljósi žess aš margir žessara aušmanna hafa efnast vegna sölu rķkiseigna sem žeir fengu nęstum žvķ gefins ķ einkavinavęšingu Davķšs og Halldórs.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 13:26 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (2)