Hvar er kaldast á jörðinni ?

Á báðum heimskautasvæðunum er svo kalt að menn geta einungis dvalist þar um lengri tíma með því að grípa til sérstakra ráðstafana til þess að lifa af. Áður fyrr voru heimskautasvæðin nánast óþekkt og enn í dag er meira vitað um tunglið en Suðurskautslandið. En þetta er að breytast. Hagsmunir er snerta olíu og verðmæta málma í jörðu hafa gert það að verkum að það verður æ eftirsóknarverðara að brjótast inn á heimskautasvæðin. Margir vísindamenn benda á að með hlýnandi loftslagi sé norðurskautsísinn einnig að bráðna og geta þá myndast nýjar siglingaleiðir við norðurpólinn.
Suðurskautslandið er í raun og veru heil heimsálfa hulin ís. Hún er helmingi stærri en Vestur-Evrópa og umhverfis hana er gríðarstórt opið hafsvæði. Á Suðurskautslandinu mældist kaldasta hitastig jarðar um -89°Celsíus í rannsóknarstöðinni Vostok (vostok þýðir austur á rússnesku), og er því kaldast á jörðinni á Suðurskautslandinu. Á heitum sumardegi á Suðurskautinu er hitastigið um -17°Celsius. Meðal-vetrarhiti er -55 gráður á Celsíus.
En af hverju er Suðurskautið kaldara en Norðurheimskautið ? Landmassi er eðlis síns vegna kaldari en hafmassi. Hafið á Norðurskautinu skapar þannig hlýrra umhverfi en kaldur freri meginlandsins á Suðurskautinu.